Wat is straling?

Straling kan je voorstellen op een elektromagnetisch spectrum. Sommige frequenties op dit spectrum zijn zichtbaar voor het menselijk oog, andere niet.

Figuur onderaan: het elektromagnetisch spectrum 

Soorten straling

- Licht : soort straling die wij kunnen zien. Voorbeelden zijn zonnestraling, licht van een kampvuur,...

- UV (ultraviolet) : is niet zichtbaar. UV- straling heeft zo'n hoge frequentie dat deze buiten het bereik valt, van wat het menselijke oog kan zien. UV-straling kan schadelijk voor de huid wanneer deze er te lang aan blootgesteld wordt. Een toestel dat gebruikt maakt van deze UV-stralen is een UV-lamp (zonnebank).

- Infraroodstraling: (IR-straling). Ieder voorwerp zendt infraroodstralen uit. Dit kan je 's nachts zien met een infraroodcamera. Ook de zon geeft IR-stralen af. (denk aan de warmte die je voelt.

Zichtbaar zijn deze infraroodstralen niet voor het menselijke oog omdat de frequentie te laag is om met het blote oog waar te nemen.

o Een ander toestel dat gebruikt maakt van infraroodstralen is een infraroodlamp

- Ioniserende straling:

Soms wordt röntgenstraling en straling van radioactieve stoffen ook wel ioniserende straling genoemd. Er zijn verschillende soorten radioactieve straling: o.a.  Alfastraling, Bètastraling, Gammastraling.

• Röntgenstraling
  Röntgenstraling wordt gebruikt in de geneeskunde. Het is afkomstig van toestellen en kan je uitschakelen. Werking:  De straling wordt door het weefsel gezonden en laat een afdruk na op een fotografische plaat. Daar waar de dichtheid van het weefsel het dichtst is, dringt de straling minder goed door en laat de plaat dus relatief onberoerd. Tumoren en botten zijn meestal zwart op zo'n afbeelding.
• Alfastraling en bètastraling
  Alfastraling is de meest voorkomende vorm van ioniserende straling. Alfastraling wordt al tegengehouden door een stuk papier. Bètastraling wordt optimaal afgeschermd met ongeveer een centimeter van een licht materiaal

• gammastraling
  Gammastraling heeft de grootste frequentie van alle straling in het elektromagnetisch spectrum. De fotonen van gammastraling bezitten ongeveer 10.000 maal zoveel energie als de fotonen van zichtbaar licht. Om gammastraling tegen te houden is er minstens lood of beton nodig. Gammastraling kan kanker of mutaties veroorzaken. Soms wordt gammastraling gebruikt bij de behandeling van kankers of sterilisatie.
  

- Microgolven en radiogolven:

Microgolven worden soms onder de noemer van radiogolven onder verdeeld. Het zijn radiogolven in het hogere frequentiegebied, met een grotere golflengte dan infrarood.

De golflengte gaat van 1mm tot 1 m bij microgolven, tot enkele kilometers bij radiogolven. Ook deze straling is niet voor het menselijk oog zichtbaar

Toepassingen hiervan: Gsm, GPS, microgolfoven, afstandsbediening

Frequentie en golflengte

De verschillende soorten straling hebben ook een verschillende frequentie en golflengte en energieinhoud.

Op bovenstaand schema hebben van links naar rechts 

weinig energie naar veel energie

grote golflengte naar korte golflente

lage frequentie naar hoge frequentie

Dus gammastralen hebben veel energie, en een hoge frequentie, maar een kortere golflengte ten opzichte van radiogolven die een lage energie, een lage frequentie en een langere golflengte hebben.

Straling met een grote energie-inhoud heeft groter effect, maar reikt minder ver.