Magnetisme
Magnetisme
Magnetisme komt van het woord Magnetiet. Dit is een gesteente dat
van nature magnetisch is. Men ontdekte dat brokjes van deze steen elkaar kunnen
afstoten of aantrekken.
In 2500 V.C. wist men al dat een vrije magneet automatisch naar het noorden
wijst.
Een voorbeeld van een toepassingen in het dagelijkse leven is een kompas. De werking van een kompas laat zien dat een magneet altijd een noord- en zuidpool heeft.
Proefje:
zo maak je zelf een kompas.
Er zijn ook nog andere mogelijkheden om zelf een kompas te maken. YouTube is een grote inspiratiebron indien je dit eens wil proberen.
Begrippen
Begrippen
Er zijn een aantal begrippen die gebruikt worden wanneer er over magnetisme gepraat wordt. Hieronder vind je enkele verklaringen.
Magnetische polen: een magnetische pool is een plaats op een magnetisch object waar lokaal de magnetische werking het sterkst is. Er zijn 2 soorten polen: de noordpool en zuidpool. De aarde is zelf ook een reusachtige magneet, met een magnetisch veld dat alle magneten beïnvloedt. Deze magnetische polen liggen in de buurt van de geografische polen.
afbeelding links: Schematische
voorstelling van een magneet met veldlijnen. Elke magneet heeft twee polen. N
is de noordpool, S ( soms Z) de zuidpool.
Gelijke polen: gelijke polen kan je niet bij elkaar brengen, er is een afstotingskracht tussen beide
( linker afbeeldingen)
Tegengestelde polen: tegengestelde polen trekken elkaar aan.
(rechter afbeeldingen)
Noordpool: kant van de magneet die in de richting van het noorden wijst, wanneer deze vrij draaibaar opgesteld wordt.
Zuidpool: kant van magneet die in de richting van het zuiden wijst, wanneer deze vrij draaibaar opgesteld wordt.
Werking magneet
Allereerst een klein proefje:
Wat blijft er aan een magneet vastzitten? Test maar uit!
Voorbeelden van materialen die hiervoor gebruikt kunnen worden: papier, plastic, glas, aluminium, verschillende metalen, ... (ferromagnetische materialen zullen aangetrokken worden)
Maar hoe werk een magneet?
In ijzer zitten ontelbare kleine beweegbare magnetische gebiedjes met elk een noord- en zuidpool. In een normale toestand zitten deze magneetjes kris kras door elkaar.
Wanneer je met een magneet over het ijzer in 1 richting strijkt wordt het magnetisch gemaakt. De magnetische gebiedjes in het ijzer wijzen nu allemaal dezelfde richting uit.
Dus wanneer magnetische gebieden allemaal dezelfde kan op wijzen, wordt ijzer magnetisch.
Ferromagnetische metalen zijn ijzer, nikkel, kobalt. Deze kan je
magnetisch maken door er met een magneet meermaals over te strijken.
Wil je deze inhoud graag nog eens op een andere manier bekijken?
https://www.youtube.com/watch?v=Hn2_FUZ6qlY
Weetje:
Wanneer er met een hamer op een magneet geslagen wordt, of wanneer je de magneet verhit, is de kans groot dat de magneet zijn magnetische werking verliest.
proefje:
Wat gebeurt er eigenlijk tijdens dit proefje?
magneetvelden
Wat is een magnetisch veld?
Rond elke magneet zit een bepaald gebied waarbinnen de onzichtbare magnetische
kracht werkt. Verder van de magneet wordt dit magneetveld zwakker. Bij de polen
is het veld het sterkst.
Je kan dit magnetisch veld zichtbaar maken met ijzervijlsel.
Een andere versie van deze proef is via volgende link te bekijken:
https://www.youtube.com/watch?v=10nFw3TB4iE
Er is ook een link tussen magnetisme en elektriciteit.... ga hiervoor naar het volgende hoofdstuk in de navigatiebalk links of klik op de knop hieronder.